«Ο Βυσσινόκηπος»: το αποχαιρετιστήριο αστείο μιας ιδιοφυίας στην παράσταση του Αντρέι Κοντσαλόφσκι
Όχι απλώς ένας σκηνοθέτης αλλά ο φημισμένος δάσκαλος Αντρέι Κοντσαλόφσκι, όχι απλά ένας δραματουργός αλλά ο μεγάλος Α. Π. Τσέχωφ, όχι απλά μια παράσταση αλλά ο «Βυσσινόκηπος», το «χωρατό» μιας ιδιοφυίας, ενός σπάνιου ανθρώπου που, όντας θανάσιμα άρρωστος, αποχαιρετούσε τη ζωή, το θεατρικό δημιούργημα – επίλογος στο τεράστιο έργο του ανυπέρβλητου Ρώσου συγγραφέα. Μια τέτοια μοναδική ευκαιρία να βρεθούν στο θρυλικό Ακαδημαϊκό Θέατρο Моссовет, στην παράσταση «Βυσσινόκηπος» του Αντρέι Κοντσαλόφσκι, στις 13 Ιουλίου 2019, παρείχε ιδία της δαπάνη η Διοίκηση του Ρωσικού Νέου Πανεπιστημίου (РосНОУ) στους οργανωτές της φετινής ελληνικής αποστολής του Russian Word στο ετήσιο Summer School ρωσικής γλώσσας. Η ομάδα των ηθοποιών μιλάει από μόνη της: στο ρόλο της Ρανέφσκαγια η Γιούλια Βισότσκαγια, στο ρόλο του Γκάεφ ο Αλεξάντρ Ντομογκάρωφ, ενώ υπό τις επευφημίες και το τελικό χειροκρότημα του κοινού, στη σκηνή εμφανίζεται ο ίδιος ο Αντρέι Κοντσαλόφσκι. Ο τελευταίος, στο σχολιασμό του για το σπουδαίο αυτό θεατρικό έργο, επισημαίνει: «Τσέχωφ: ίσως ο πιο μεγάλος Ρώσος δραματουργός. Διαχρονικός, γιατί δεν έχει απαντήσεις, παρά μόνο ερωτήματα. Και στην υψηλή δραματουργία υπάρχει πάντα ένα μυστήριο. Και είναι αυτό το μυστήριο που, κατ’ ουσία, παλεύουμε να λύσουμε έως σήμερα αλλά δεν μπορούμε, όπως δεν μπορούμε απαντήσουμε στο ερώτημα, τι είναι η ζωή».
Κι όμως, την καλοκαιρινή αυτή βραδιά του Ιούλη, στην απόπειρα να φτάσεις στη λύση του μυστηρίου του έργου του Τσέχωφ άρχισε να διαφαίνεται ένα – κάποιο «φως», ακόμη και στον πιο έμπειρο θεατρόφιλο, αφού η «θλιμμένη κωμωδία», για περίπου τρεις ώρες, σε καθηλώνει σε μια έκσταση που κόβει την ανάσα, ακόμη και στις πολύσημες παύσεις στα λόγια των ηρώων. Σε αυτές τις στιγμές της εκκωφαντικής σιωπής που ξεχειλίζει από το επώδυνο προαίσθημα για την έναρξη μιας νέας εποχής, ενός νέου αιώνα, του κάθε τι μελλούμενου που θα είναι πάντα άγνωστο, μια και στο «Βυσσινόκηπο» ακόμη κι οι άνθρωποι άλλαξαν. Κι άλλαξαν τόσο που έγιναν αγνώριστοι, και όχι μόνον οι άνθρωποι. Άλλαξε η Ρωσία, οι αξίες, τα αισθήματα. Κι αυτά τα αισθήματα ήταν γνώριμα όχι μόνο στη Ρανιέφσκαγια που επέστρεψε από τα ξένα στο σπίτι των προγόνων της αλλά και σε όλους εκείνους που το ‘φερε η μοίρα να βρεθούν μακριά από τις πατρίδες τους.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης στη θεατρική αίθουσα ακούγονταν χειροκροτήματα – αδιάψευστοι μάρτυρες της αναγνώρισης αλλά και της ευγνωμοσύνης του θεατή όχι μόνο προς τον Α. Κοντσαλόφσκι, τους ηθοποιούς και όλους τους συντελεστές της παράστασης, μα φυσικά και πρωτίστως σε αυτόν το ίδιο τον αθάνατο Α. Π. Τσέχωφ.
Mediacenter RW, Μόσχα, Ρωσία.
«Вишнёвый сад»- прощальная шутка гения в постановке Андрея Кончаловского
Не просто режиссёр, а признанный мастер- Андрей Кончаловский, не просто драматург, а великий А.П.Чехов, не просто пьеса, а «Вишнёвый сад»- «шутка» русского гения, прощавшегося с жизнью, будучи смертельно больным, пьеса, которой завершилось великое творчество Чехова. Именно такую возможность попасть в легендарный Академический театр имени Моссовета на спектакль «Вишнёвый сад» в постановке А.Кончаловского 13 июля 2019г. безвозмездно предоставило руководство РосНОУ организаторам Летней школы русского языка Russian Word. Актерский состав говорил сам за себя: в роли Раневской- Юлия Высоцкая, в роли Гаева — Александр Домогаров, под финальные аплодисменты на сцене появился и сам Андрей Кончаловский.
В своих комментариях к данной постановке режиссёр в свое время отметил: “Чехов, пожалуй, самый крупный русский драматург. Он вечен, потому что у него нет ответов, а только вопросы. А в великой драматургии всегда есть тайна. Собственно, эту тайну и пытаются разгадать до сих пор, но сделать этого нельзя, как нельзя ответить на вопрос, что такое жизнь”.
И всё же в этот июльский вечер попытка разгадать тайну творчества Чехова возымела успех даже у самого искушённого театрала, ведь «грустная комедия» продержала в восхищении около трех часов, не давая выдохнуть даже в многозначительных паузах в речах героев. Эти паузы наполнялись щемящим предчувствием наступления новой эпохи, нового века, неизвестного будущего, ведь в “Вишневом саде” люди также изменились до неузнаваемости, и не только люди – изменилась Россия, ценности и чувства. Такие чувства были знакомы не только вернувшейся в родной дом из-за границы Раневской, но и всем тем, кто волею судеб оказался за пределами своей родины.
На протяжении всего спектакля в зале театра раздавались аплодисменты, свидетельствовавшие о признании и благодарности зрителя А.Кончаловскому, артистам и бессмертному Чехову.
Mediacenter RW, Moscow, Russia.